Sommige uitspraken van cliënten zijn zo vaag dat je er echt alle kanten mee op kunt. “Ik ben er mee bezig om er wat aan te gaan doen.” Was er zo één waarbij ik dacht: “Wat wil je er nou eigelijk mee zeggen?” Of liever gezegd: “Wat wil je nu eigenlijk vermijden?” 

Want dat was mijn indruk bij deze uitspraak. Hopende mij er mee te kunnen verwarren, maar bovenal zichzelf! 

We doen het allemaal wel eens, ‘verhaaltjes’ maken om onszelf in slaap te sussen zodat we nog niet aan de gang gaan. Aan de gang met zaken die een deel van ons wil, maar een deel blijkbaar niet. En het niet willen wint het met dit soort zinnetjes. De kunst is om er bewust van te worden zodat we er een bewuste keuze in kunnen maken. Een keuze; ‘gaan we er voor of niet’. In plaats van het te vermijden. 

Vandaag had ik een cliënt die van alles vond van anderen. Ze was zo met anderen bezig dat ze ‘vergat’ om met zichzelf bezig te zijn. Wat maakte het voor haar zo belangrijk om van alles over anderen te vinden? 

Wat bereikte ze er mee? 

We kwamen uit op haar jeugd. Dat bleek een onveilige periode voor haar te zijn geweest. Een plek waar ze constant op haar hoede was. Bang voor wat zou kunnen gaan gebeuren. 

Want wat ze ook deed, ze deed het nooit goed. Er was altijd wel iets waarop haar ouders iets op hadden aan te merken. Om te ‘overleven’ had ze uiteindelijk het patroon van haar ouders overgenomen. Een patroon om van alles en van iedereen wat te vinden.

De vervolgvraag was: Wat vermeed ze met het van alles vinden? Wat was het ‘voordeel’ van het oordelen over anderen? We kwamen uit op haar angst, de angst die ze als kind zo vaak had gevoeld als haar ouders weer geirriteerd of boos op haar waren. Deze angst probeerde ze te vermijden.

En met dat inzicht kwamen de tranen, en daarmee het begin van ruimte om te voelen wat ze vermeed. Haar eigen verdriet, haar eigen pijn van het gemis van ouders die haar vertrouwen gaven. 

Dat was een mooie uitspraak, of liever gezegd een mooi inzicht dat mijn cliënt kreeg. Na het inzichtelijk maken van zijn patroon.

Hij had zijn stuur, de regie over zijn leven, weggegeven. Dat had hij niet zomaar gedaan, hij deed het omwille van de lieve vrede. Bang voor het conflict wat hij kon krijgen met zijn partner, maar niet alleen zijn partner. Ook met anderen kwam dit patroon veelvuldig naar voren.

Met als gevolg dat hij op ‘eieren’ was gaan lopen om te voorkomen dat..…

Vaak gebruiken cliënten het woord lastig! “Ik vind het lastig om te veranderen!” Maar wat bedoel je dan eigelijk met dat woord. Of liever gezegd; wat vermijd je er mee, vraag ik me steeds vaker af. 

Als iets is lastig is, hoef je het dan niet te doen? Of bedoel je dat je er geen zin in hebt? Wil je vasthouden aan een oud patroon?

Als je dat bedoelt zeg dan dat je niet wil veranderen. Dan ga je in ieder geval staan voor je keuze, neem je verantwoording voor jouw weg.

Als een cliënt zo’n uitspraak doet dan is er wel een kwartje gevallen.

Dit kwam naar voren toen we een situatie uitwerkten. Ze deelde een voorbeeld over een muzikant die erg nerveus was bij een optreden. Daardoor kon ze niet genieten van de muziek en daar wilde ze van af. Bij het uitwerken werd ze zich bewust dat ze confluent werd met de muzikant.

Ik vroeg haar hoe ze dat ging oplossen. 

In eerste instantie was ze natuurlijk blanco. Maar door het even bij haar te laten en stil te blijven kwam ze zelf met ideeën: 

• “Ik kan mijn ogen sluiten.”
• “Ik kan me concentreren op mijn eigen lichaam.”

Door zelf te onderzoeken, met ondersteuning van mij, kwamen haar oplossingen naar voren. En bovenal werd ze zich bewust van haar diep ingesleten patroon van altijd maar met de ander bezig te zijn.

De grote uitdaging voor mij als therapeut is: Niet de illusie te hebben dat ik weet wat goed is voor een cliënt. En daarmee de cliënt verder af te brengen van zijn eigen pad. Want een ding is zeker mijn pad is niet het pad van de cliënt.

Mijn uitdaging is de cliënt te begeleiden bij het verkrijgen van zelf inzicht en, te laten zoeken naar zijn/haar oplossing.

Het onderzoeken van oude patronen van cliënten is een mooi inzichtgevend proces. Niet alleen voor de cliënt maar ook voor mij. 

Mijn cliënt haar patroon zit haar danig in de weg en toch doet ze enorm haar best om het in stand te houden. Haar kwaliteit om goed na te denken, helpt haar niet om verder te komen. Sterker nog, ze is er zo goed in dat ze haar eigen gedachtes/verhalen gelooft en er dus ook naar gaat handelen.

En geloof me, ik heb niets tegen denken, maar wel tegen het ‘misbruiken’ van gedachten om niet te gaan doen wat waardevol voor je kan zijn. Haar gedachten, ondermijnen haar behoeftes/ontwikkeling. 

Haar ingeslepen patroon; denken voor de ander, aangeleerd als kind, ondermijnt de mogelijkheid om te zorgen voor haarzelf. Haar gedachten leiden tot stagnatie.