Als therapeut loop je het risico dat je denkt te weten wat goed is voor een cliënt. Soms zou het best wel eens kunnen dat je een goed idee of oplossing weet. Maar wat weet je dan eigenlijk? Je denkt te weten wat goed voor jezelf zou zijn als jij in die situatie zou zitten. 

Maar zit een cliënt daar nou echt op te wachten? Naar mijn idee niet.

Mijn rol is om de cliënt te begeleiden in het hervinden van wat goed is voor de hem of haar. En mijn uitdaging is om mijn goed bedoelde ‘weten’ voor me te houden.

In het begeleidingsproces kan ik spiegelen, uitdagen, confronteren, en teruggeven hoe het op mij over komt. Mijn rol is om de cliënt te ondersteunen in het hervinden van zijn/haar weg, en hem/haar niet afhankelijk te maken van mij als therapeut. 

Vanuit die gedachte doe ik mijn werk, de cliënt ondersteunen in zijn/haar pad te hervinden. En ik mag van alles vinden, maar dat is mijn proces, daar hoef ik mijn cliënt niet mee ‘lastig’ te vallen.

Tijdens het werk met een cliënt kwam naar voren dat hij er goed in was geworden om problemen van zich af te laten glijden. Ten minste dat gaf hij aan. Hij was verrast toen ik hem terug gaf dat ik er een heel ander beeld van had.

Ik liet mijn reactie tot hem doordringen en de verwarring die het teweeg bracht. Mijn uitdaging was om me in te houden om al mijn gedachtes erover te delen, en hem zelf te laten onderzoeken. Te laten ontdekken dat hij met zijn patroon van af laten glijden, een automatisme had ontwikkeld. 

Dit automatisme bleek er één van passiviteit te zijn. Van het laten gebeuren en uit contact gaan. Te schieten in een stroom van ‘stille’ gedachtes. Met als resultaat dat hij niet hoefde te voelen. Niet de boosheid te voelen over hetgeen hem overkwam. Een patroon dat hij als kind had aangeleerd. Zo was hij weer een stap verder gekomen in zijn proces van bewustwording, maar bovenal in zijn proces om weer te gaan voelen.

Herkenbaar? In februari ga ik van start met de werkgroep de ‘perfecte’ man. In deze werkgroep onderzoeken we, op een ongedwongen manier, welk man-beeld jij van jezelf hebt en of je daar gelukkig mee bent.

De workshop zal bestaan uit 5 bijeenkomsten die om de 4 weken plaatsvinden. Één groep vindt plaats op de woensdagavond en één op de zaterdagochtend. Elke ochtend/avond zal een eigen thema hebben. Kernbegrippen zijn; delen, luisteren, open stellen en ervaren. Meer informatie kijk op:   https://zienwateris.nl/werkgroep-de-perfecte-man/

Dit proces vindt plaats bij een stel waar ik mee aan het werk ben. Zij heeft een sterke neiging om aan te dringen als ze iets wil, op zich haar goede recht om voor haar behoefte op te komen. Zijn patroon is om er uiteindelijk mee in te stemmen. Ze kiezen voor de korte termijn oplossing, zij krijgt haar zin en hij is van het ‘gezeur’ af. Maar het heeft ook consequenties! 

Hij zegt ja maar denkt vaak nee, dus komt hij zijn beloftes, met enige regelmaat, niet na. Waardoor zij geïrriteerd raakt, wat uiteindelijk leidt tot stevige ruzies met over en weer de nodige verwijten. En die zijn soms behoorlijk stevig kan ik je verzekeren.

Als we wat willen van een ander, dan is de kans aanwezig dat we gaan aandringen. Vanuit enthousiasme of misschien wel een kinderlijke drang, proberen we iets door te drukken. En het werkt vaak ook, de ander gaat mee, stemt in en we hebben onze zin gekregen. Mooi denken we dan, want we hebben ons doel bereikt. Al zijn we ons vaak niet bewust van dergelijke patronen.

Of we er uiteindelijk gelukkig van worden is een andere vraag. Je zin door drijven heeft ook zijn consequenties. De ander gaat er in mee maar wil die het eigelijk wel? Dat speelt in ieder geval bij dit stel. Zij drukt door en zijn reactie is terug trekken en uit contact gaan. 

En natuurlijk, hij vond alles goed…. Nou niet dus, op andere punten deed hij waar hij zin in had. Zij accepteerde dat want er over praten lukte niet, ook dan trok hij zich terug. Zo ontstond er een situatie waarin ze steeds meer hun eigen weg zijn gegaan. Op het moment dat zij er genoeg van had, werd hij wakker en gaf hij aan dat hij haar niet kwijt wilde. 

Dan ben je als stel op een spitsing aangekomen, neem je afscheid van elkaar of ga je echt luisteren naar de ander, leren delen en staan voor jouw behoefte. Te komen tot het horen van de ander, op een gelijkwaardige manier zonder jezelf te verliezen.

Dat was de terugkoppeling die ik een cliënt gaf in een sessie. Ze kreeg voldoende complimenten en waardering van haar omgeving. Maar dat veranderde niets aan haar beeld over haar eigen kunnen.

Of moet ik zeggen doorbrak niet haar focus, haar focus op datgene wat ze nog niet kon. Ze moest van zichzelf in alles minstens zo bekwaam zijn als de ander. En al kreeg ze voor alles wat ze deed de nodige positieve terugkoppeling, voor haar was dat niet voldoende. 

Dit zijn we gaan uitwerken in een setting met vier stoelen, deze stonden symbool voor vier belangrijke mensen in haar leven. Tijdens dit proces werd ze zich bewust van haar patroon, waarna de tranen kwamen! Tranen omdat ze zichzelf niet wilde zien!

Sommige uitspraken van cliënten zijn zo vaag dat je er echt alle kanten mee op kunt. “Ik ben er mee bezig om er wat aan te gaan doen.” Was er zo één waarbij ik dacht: “Wat wil je er nou eigelijk mee zeggen?” Of liever gezegd: “Wat wil je nu eigenlijk vermijden?” 

Want dat was mijn indruk bij deze uitspraak. Hopende mij er mee te kunnen verwarren, maar bovenal zichzelf! 

We doen het allemaal wel eens, ‘verhaaltjes’ maken om onszelf in slaap te sussen zodat we nog niet aan de gang gaan. Aan de gang met zaken die een deel van ons wil, maar een deel blijkbaar niet. En het niet willen wint het met dit soort zinnetjes. De kunst is om er bewust van te worden zodat we er een bewuste keuze in kunnen maken. Een keuze; ‘gaan we er voor of niet’. In plaats van het te vermijden. 

Vandaag had ik een cliënt die van alles vond van anderen. Ze was zo met anderen bezig dat ze ‘vergat’ om met zichzelf bezig te zijn. Wat maakte het voor haar zo belangrijk om van alles over anderen te vinden? 

Wat bereikte ze er mee? 

We kwamen uit op haar jeugd. Dat bleek een onveilige periode voor haar te zijn geweest. Een plek waar ze constant op haar hoede was. Bang voor wat zou kunnen gaan gebeuren. 

Want wat ze ook deed, ze deed het nooit goed. Er was altijd wel iets waarop haar ouders iets op hadden aan te merken. Om te ‘overleven’ had ze uiteindelijk het patroon van haar ouders overgenomen. Een patroon om van alles en van iedereen wat te vinden.

De vervolgvraag was: Wat vermeed ze met het van alles vinden? Wat was het ‘voordeel’ van het oordelen over anderen? We kwamen uit op haar angst, de angst die ze als kind zo vaak had gevoeld als haar ouders weer geirriteerd of boos op haar waren. Deze angst probeerde ze te vermijden.

En met dat inzicht kwamen de tranen, en daarmee het begin van ruimte om te voelen wat ze vermeed. Haar eigen verdriet, haar eigen pijn van het gemis van ouders die haar vertrouwen gaven.